8. yüzyıldan, 14. yüzyıla kadar Orta Çağ dünyasında, İslam'ın Altın Çağı olarak adlandırılan dönemde Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Avrupa'daki Müslüman bilginler, birçok, kültürel, sosyal ve bilimsel yeniliklere öncülük ederek dünyaya yön verdi.
yayınlandı
güncellendi
MODERN OPTİK
Isaac Newton, tüm zamanların en önemli fizikçilerinden birisidir. Aynı zamanda mercekler ve prizmalarla yaptğı ünlü deneyler nedeniyle modern optiğin de kurucusu olarak biliniyor. Ancak Isaac Newton, optik alanındaki çalışmalarını yaklaşık 700 yıl önce yaşayan İbn-i Heysem tarafından esinlenerek yapmıştır.
İbn-i Heysem batı tarafında çok geç tanınsa da artık günümüzde modern optik biliminin babası olarak biliniyor. İlk filozoflar ışığın gözden doğdunu düşünürken İbn-i Heysem ışığın gözden çıkmadığını, aksine geometrik yasalara göre düz çizgiler ile gözün içinde seyehat ettiğini savundu.
YAYLI ENSTRÜMANLAR
Geleneksel bir Arap enstrümanı olan Rabab, bilinen ilk yaylı çalgıdır. Orta Doğu üzerinden Avrupa’ya kadar yayılan Rabab, 15. yüzyıl civarı Fransa ve İspanya’da oldukça yaygın kullanılan kemanın atası olarak bilinir.
KRANK
İsmail El-Cezeri tarafından 1206 yılında icat edilen krank mili, o dönemlerde iki silindirli bir su pompasında kullanılıyordu. Günümüzdeki örneklere oldukça benzeyen bu sistem, dönen çarka krank mili ile bağlı olan çubuklar çarkın dairesel hareketine karşılık doğrusal hareketler meydana getirerek sistemin diğer araçlarıyla birlikte suyu 12 metre yukarı taşıması ile çalışıyor. Tarihteki en önemli keşiflerden biri olarak kabul edilen krank mili günümüzde en çok otomobillerde kullanılır.
ÜNİVERSİTE
Dünyanın ilk üniversitesi Fas’ın Fez kentindeki Karaviyyin Üniversitesi’dir. Tunuslu Müslüman bir kadın olan Fatima El-Fihri tarafından inşa ettirilen kurum, ilk olarak 859 yılında cami olarak kullanıldı. Daha sonra hem cami hem de üniversite olarak hizmete devam etti. Günümüzde hala eğitime devam eden kurum, zamanında İbn Haldun, İbn Meymun, Muhammed İdris ve ibn Hazım gibi önemli isimleri ya öğrenci ya da öğretmen olarak misafir etti.
AMELİYAT
936’da Güney İspanya’da doğan saray doktoru El Zehravi’nin tıbba yaptığı en büyük katkı, “Kitab Al – Tasrif” adıyla yayınladığı 1.500 sayfalık kitaptır. Resimli cerrahi teknikler ve aletlere yer veren kitap, neredeyse 500 yıl boyunca başta Avrupa olmak üzere birçok bölgede önemli bir tıbbi referans olarak kullanıldı.
HASTANE
Dönemin şartlarına göre ilk tam teşeküllü hastane 9. yüzyıl civarı Mısır’da kuruldu. 872 yılında Mısır’ın Abbasi valisi Ahmed bin Tolun tarafından inşa ettirildiği düşünülen hastane, ihtiyaç duyan herkese ücretsiz bir şekilde hizmet veriyordu. Benzer hastaneler Kahire’de diğer Müslüman ülkelerde, oradan sonra tüm dünyaya yayıldı.
CEBİR
Cebir kelimesinin kendisi, İranlı matematikçi ve astronom Muhammed İbn Musa El-Harezmi’nin 9. yüzyıılda yazdığı “Kitab Al-Jabra” adlı eserden gelir. 820 yıllarında yazılan bu kitap, ticaretten ölçüme kadar çok geniş yelpazedeki problemlerin çözümü için örnekler ve uygulamlarla dolu.
UÇAN MAKİNE
Leonardo Da Vinci, ilk uçan makinelerin tasarımları ile ilişkilendirilse de 9. yüzyılda bu cihazı yapan ve teknik olarak gerçekten de uçmayı başaran ilk kişi Endülüs doğumlu astronom ve mühendis Abbas İbn Firnas’tır. Firnas’ın tasarımı, kişinin etrafını saran ipekten yapılmış büyük kanatlar içeriyordu. İspanya’nın Cordoba kentinden yaptığı başarısız uçuş denemesinde Firnas, kısa süreliğine de olsa yukarı doğru uçmayı başardı. Bu tasarımın Leonardo Da Vinci’ye ilham olduğu iddia edilir.
KAHVE
Kahvenin ilk olarak işlenip içecek haline getirilmesi 9. yüzyıl civarında Yemen’de gerçekleştiği bilinir. Sufiler ve Mollalar, ayin gecelerinde geç saatlere kadar uyanık kalabilmek için kahveden faydalanırdı. Daha sonra bir grup öğrenci tarafından Kahire’ye ulaşan kahve, 13. yüzyılda Türkiye’ye bunda 300 yıl kadar sonra da Avrupa’ya ulaştığı bilinir.