Toplumda veganların artmasıyla hayvansal ürünlerin tüketime tepkileri de yoğunlaştı. Dünya üzerinde veganların birlik oluşturup hayvanların kesimi ve hamile bırakılmasına ilişkin protestoları da artıyor. Veganların çeşitli kollara ayrıldığına değinen 22 yaşındaki Dendeş, beslenmede çok çeşitliği şöyle aktarıyor: “Veganizm, kişiden kişiye değişiyor. Veganizm ise hiçbir hayvansal ürünü tüketmemektir. Vejetaryenlik ise, et yememektir. Et dışında yumurta, süt gibi diğer hayvansal ürünleri tüketiyorlar. Veganları sadece beslenme biçimi olarak ele almamak gerekiyor. Veganlık, bir ideoloji veya bir yaşam biçimi olarak ele alınabilir. Hayvansal hiçbir ürünü kullanmamak, bir kozmetik ürünü dahil kullanmamaktır. Bu bir krem, deriden yapılan bir ayakkabı da olabilir.”
‘Hayvan sömürüsüne karşı çıkmaktır’
Yenikiraz.com yazarından Turgay Kılıç’ın haberine göre; Vegan olmaya karar verme aşamasında hayvanların kesimi ve sömürülmesine karşı olduğuna değinen Dendeş, “Bunun tek bir yolu yok. İnsanlar çevreye olan duyarlılığı için vegan olurlar. Son zamanlarda Hayvan Enstitüsü doğaya çok zarar veriyor. Bu sebeple de Hayvan Enstitüsü’nde çok fazla süt tüketimi yapılıyor. Bazı insanlar sağlıkları için vegan oluyorlar. Beslenme sitilleriyle veganları tercih edenler, kullanılan kozmetik ürünlerde veganları tercih etmiyor olabilir. Benim ve diğer veganların bunu tercih etmemizin asıl sebebi, hayvan sömürüsüne karşı çıkmaktır. Bu da bir ideoloji olarak ele alınabilir. Çünkü tüm yaşam biçimini etkiliyor. Ve her seçimini, kararını veganizme göre şekillendirmeye başlıyorsunuz zamanla” dedi.
Veganda hastalık endişesi
Toplumda vegan olmanın hastalığa davetiye çıkarılmasına ilişkin yaşanan korkulara da açıklık getiren Dendeş, “Vegan olmanın sağlıklı veya sağlıksız olduğu söylentisi de yanlıştır. Vegan olsak da olmasak da vücudumuza giren her besine dikkat etmeliyiz” dedi.
Vegan beslenme savunucusu sosyal medya fenomeni Zhanna Samsonova Güneydoğu Asya seyahatinde sadece egzotik meyveyle beslenmesi sonucu açlıktan hayatını kaybettiği iddia edildi. Annesi ise meyvelerden kaptığı kolera benzeri enfeksiyondan şüphelendiği açıklandı. Konuya açıklık getiren Dendeş, “Hayatını kaybeden fenomen vegan, sadece meyve tüketmiş. Sık sık dışarıdan besleniyorsak, karbonhidrat tüketmiş oluyoruz ve bu da sağlıksızdır. Bakliyat, tahıl, meyve, sebze tüketiminde dengeli bir diyetle veganlar gayet sağlıklı bir beslenme biçimine girebilir. Veganlık kendi arasında ayrılıyor. Fruiteryanlık, meyve tüketimi; Pesteketaryen olanlar ise kırmızı et ve beyaz et tüketmezler, sadece balık tüketirler” dedi.
Süt üretiminde sömürü
En zalim ve hayvansal sömürünün hayvanın defalarca hamile bırakıldığının altını çizen vegan Dendeş, “Hayvanların tüketiminde Süt Enstitüsü daha zalim davranıyor. Süt üretimi için bir hayvanın hamile kalması gerekiyor. Ve bu hayvanlar da defalarca tecavüze uğruyor, hamile bırakılıyor. Ve bu hayvanlar tüm hayatını bu şekilde sürdürüyor. Doğan yavrular dişi ise besleniyor ve hamile kalınması için yeniden aynı sürecin içine sokuluyor. Erkek yavru ise Et Enstitüsü’ne gönderiliyor. Bir veganın açlıktan ölmesi mümkün olamaz. Ben üç öğün yemek yiyorum. Vegan olan çok çocuk var. Yıllar öncesinde de vegan olan bir çiftin çocukları hayatını kaybettiği haberlerini okumuştuk. Oysaki onlar aşı karşıtı bir aileydi ve çocukların aşısı yapılmadığı gibi, çocuklarını yeterli besleyememişler” dedi.
Vegan olduğu için arkadaş grubunda zorlanmadığına değinen Dendeş, restoranlarda menüde vegan içerikleri seçtiğini belirterek “İzmir’de zorlanmıyorum. Arkadaşlarımla bir yere gittiğimde yiyecek bir şeyler illaki buluyorum. Menüde vegan olarak bir şeyler bulamazsam, vejetaryenliğe özgü şeyler bakıyorum veya garson ile görüşerek ‘peynir’i çıkarmasını söylüyorum. Ben karşımda et yiyenden rahatsız olmuyorum, aksine bundan rahatsız olan veganlar var. Et yemenin kültürel bir yanı da var” dedi.
‘Veganlık ölüme neden olmaz’
Konuyla ilgili açıklama yapan Diyetisyen Kürkçü, “Vegan olunmasından kaynaklı bir ölüm söz konusu olamaz. Beslenmede ölüme yol açan asıl sebep tek tip bir beslenmeden kaynaklanıyor. Ya da tek bir besine odaklanmak da yine aynı şekilde etki ediyor. Fenomenin ölme nedeni ise sadece meyve tüketmesinden kaynaklanıyor” diyerek veganlık ile ilgili atılan başlığın ise yanlış olduğunu aktardı.
Kürkçü, “Veganlık, biraz daha proteine yer verilen bir beslenme biçimidir. Sadece sebzenin yendiği bir beslenme tipi değildir. O sebeple veganlık ölüme neden olmaz” dedi.
Uzman desteğiyle yapılan beslenmenin daha da sağlıklı olduğunun altını çizen Diyetisyen Kürkçü, “Vegan olmanın sağlıklı yönü bir uzmanın kontrolünde beslenilmesiyle kesinlikle ölüme neden olmaz. Sadece yanlış uygulanmış veya tek tip beslenme biçimiyle ve de toplumda çok dillendirilen beslenme biçimleri ölüme neden olabiliyor” dedi.
Bitkisel protein hayat kurtarıyor
Uzman desteğiyle veya kişisel beslenme adımlarıyla beslenen kişilerin sağlıklı olduğuna işaret eden Kürkçü, Vegan-veganizm, fruiteryanlık ve de pesteketaryenlik konularına da açıklık getirerek “Önemli olan süt ürünü tüketmeyen birinin hastalık durumu söz konusuysa mümkün olabilmesidir ve bizler de uzman olarak bunu savunuyoruz. Ancak toplum çok fazla dile getirilen beslenme biçimlerinde duyduklarını uygulamaya başladı. Veganlıktan kastı olarak hiçbir şey yememeye başlayıp her şeyi bırakıp sadece meyveye yönelmek gibi bir durum oluştu. Biz uzmanlar ise bunu savunmuyoruz. Bizler veganlığı savunuyoruz, bu da kişinin beslenme tercihidir. Bunu nasıl uyguladığı çok önemlidir. Kişisel proteinlere dikkat ederek beslendiğinde sağlık sorunu yaşanmaz” dedi.
Haber Merkezi
